Химиялық қарулар ұзақ жылдар бойы адам өлтіру құралы ретінде пайдаланылып келеді. Бірақ 20-ғасырда бұл жойқын қару жан шошырлық ауқымда қолданылды. 1914 жылдан бүгінге дейін химиялық қару 1 миллион 500 мың адамды мерт қылып, әйтпесе жаралады. Бірінші дүниежүзілік соғыста хлор, иприт пен фосген; екінші дүниежүзілік, Вьетнам және Иран-Ирак соғысында напалм бомбалары және 1980 жылдарда Иракта күрдтерге қарсы зарин газы қолданылды. Сириядағы соңғы қақтығыс кезінде зариннен жүздеген адам өлді. 1925 жылғы Женева хаттамасы және 1992 жылғы Химиялық қарулар конвенциясы бойынша соғыс кезінде химиялық қару қолдануға тыйым салынған еді.
Химиялық қару тарихы
1
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде газдан қорғану жаттығуын жасап жатқан ұлыбританиялық әскер.
2
Ұлыбританиялық солдаттар футбол матчы кезінде газ маскаларын киіп тұр. Солтүстік Франция, 1916 жыл
3
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі Германияның газ шабуылы. Орыс әскері әуеден түсірген сурет.
4
Жас ағызатын газдан жараланған ұлыбританиялық 55-дивизия әскері госпитальда. Франция, сәуір, 1918 жыл.
6
Ортадағы 9-жасар Фан Тхи Ким Фук 1972 жылғы маусымның 8-і күнгі напалм бомбасынан зардап шеккен вьетнамдықтардың бірі. Мына суреттің арқасында ол соғыс құрбандарының символына айналды.
9
1988 жылы Саддам Хусейннің режимі химиялық қару қолданған Ирактың Халабджа қаласының 2004 жылғы суреті. Мұнда 5 мың күрд өлген еді.
10
Халабджада химиялық қарудан өлген күрдтер. 16 наурыз 1988 жыл (Ирандық IRNA агенттігі)
11
Халабджада химиялық қарудан өлген екі күрд бала. 16 наурыз, 1988 жыл (Ирандық IRNA агенттігі)
12
Екі жасар вьетнамдық қыз Хо Ши Мин ауруханасында. 1998 жыл.
13
БҰҰ-ның химиялық қару тексеру тобы иприт газын жоюға дайындап жатыр. Әл-Мутханна, Ирак, 24 қараша 1992 жыл. (Ирак телеарнасы)
14
Қытайлық химиялық қаруды жою тобы Хэйлунцзян провинциясында екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Жапония әскері тастап кеткен химиялық бомбаларды қазып алып жатыр. Бұл - әлемдегі ең ірі химиялық қару көмбесі. 2006 жыл.
15
Дамаск түбінде болған қақтығыс кезінде химиялық қарудан өлген балалардың мүрделері. Дамаск, 21 тамыз 2013 жыл. (AFP/HO/Shaam News Network)